نانو ذرات کیتوزان

کیتوزان پلیمری هیدروفیلیک، کاتیونیک، غیر سمی، زیست سازگار و دارای توانایی جذب در بدن می­باشد که در زمینه تحقیقات رهش ژن به طور گسترده­ای مورد مطالعه و پژوهش قرار گرفته است. این خصوصیات در سال­های اخیر کیتوزان را ماده­ای معروف برای کاربردهای دارورسانی ساخته است. کیتوسان با فرمول شیمیایی (C6H11NO4) از استیل زدایی کیتین بدست می‌آید. کیتین نیز یک پلی ساکارید است که در اسکلت خارجی بندپایان مانند میگو و خرچنگ به وفور یافت می­شود.

کیتوزان همچنین به دلیل غیر سمی بودن، امکان تجزیه در طبیعت، سازگاری با محیط زیست و توانایی حذف محدوده وسیعی از رنگ‌ها و فلزات، اقتصادی بودن، سینتیک سریع و امکان تهیه ترکیبات فراوان از آن در صنایع مختلفی مورد استفاده قرار گرفته است. از این این پلیمر به دلیل کارایی بالایی که در برابر باکتری­ها و ویروس­ها دارد و نیز ویژگی­های ساختاری منحصر به فرد خود، می­توان در کشاورزی، صنایع غذایی، صنایع نساجی، صنایع کاغذسازی و بسته­بندی، تصفیه فاضلاب و آرایشی بهداشتی استفاده کرد. کیتوسان در مقیاس نانومتری از نانوساختارهای فیبرمانندی تشکیل شده­اند که می­توان آن را با روش­های بالا به پایین استخراج نمود. با توجه به سطح ویژه به مراتب بیشتر نانوکیتوسان نسبت به میکروکیتوسان، کارایی نانوساختارهای این بایوپلیمر نسبت به میکروساختارهای آن بیشتر و بهتر خواهد بود.

همانطور که گفته شد کیتوزان با درجه خلوص مناسب در پزشکی کاربردهای متنوعی دارد که می­توان به سیستم‌های آزادسازی و رهایش دارویی، ارتوپدی، دندان پزشکی، همودیالیز، پوست مصنوعی، نخ جراحی، زیست تصویر نگاری، لنزهای تماسی و بانداژ چشم اشاره کرد. علاوه بر آن اثراتی چون توانایی جذب چربی، کاهش گلوکز، کلسترول و تری گلیسرید و ضد میکروبی نیز آن گزارش شده‌است.